Persoonlijke data op internet, deel 2: het gepersonaliseerde internet

Voor mijn leeslijst Duits las ik ooit een science fiction-roman genaamd Version 5 Punkt 12. Het boek speelt ver in de toekomst, het jaar 2013. Een centraal systeem houdt bij wat je koopt (via je creditcard), waar je heen gaat (via een soort ov-chipkaart avant la lettre), wat je interessant vindt en wie je spreekt (via een personal entertainment system waarmee je tv kijkt en videotelefoontjes pleegt). Je wereld wordt daardoor een heel stuk smaller: tv-reclames, aanbiedingen, vacatures en matches op datingsites worden aan de hand van je profiel automatisch voor jou geselecteerd. Een dystopie, die de hoofdpersoon met alle macht probeert te vernietigen.

Wacht even, hoezo dystopie? Sinds ik het boek las, inmiddels een jaar of 15 geleden, steeds meer de waarheid. Een groot deel van wat je ziet – reclames, advertenties, zoekresultaten op internet en binnenkort ook je bonuskorting – is voor jou voorgeprogrammeerd. Minority Report gaat nog verder en schetst een lichtelijk beklemmend beeld van een wereld die misschien wel iets té gepersonaliseerd is.

Een kijkje in de toekomst van het bonuskaartgebeuren: de Amerikaanse winkelketen Target verzamelt al informatie op basis van je klantenkaart. En dat levert soms ongemakkelijke situaties op, bijvoorbeeld als je tienerdochter opeens allerlei aanbiedingen voor zwangerschapsproducten krijgt omdat De Computer al weet dat ze zwanger is terwijl je daar zelf nog niet van op de hoogte was. Ai.

The Colbert Report Mon – Thurs 11:30pm / 10:30c
The Word – Surrender to a Buyer Power
www.colbertnation.com
Colbert Report Full Episodes Political Humor & Satire Blog Video Archive

Zoals ik gister schreef, geef je die data grotendeels zelf weg. Dat betekent niet dat het dom is om zo’n leuk persoonlijkheidstestje in te vullen, een Facebook-account aan te maken of je favoriete items te +1’en op Google. Het internet wordt weliswaar smaller door de informatie die je weggeeft, maar misschien is dat maar goed ook.

Het internet is gigantisch. En het is dus best een taaie klus om daar dingen uit te halen die voor jou waardevol zijn. Eigenlijk is het best relaxt om alleen advertenties, artikelen en zoekresultaten te zien waar je iets aan hebt. Een online shop zonder Crocs en gladiatorlaarzen? Sign me up!

Toch voelen we ons er om de een of andere reden een beetje ongemakkelijk bij. Waarom eigenlijk? Omdat we moeilijk de controle los kunnen laten? Argwaan tegen “het systeem”? De mismatch tussen de strikte computer en de grillige wil van de mens: wat nou als ik opeens toch besluit dat ik gladiatorlaarzen wil?

Maar wacht, een veel leukere vraag: what’s next? Wat voor gave dingen kunnen we mogelijk maken met dit soort personalisatie?

8 gedachten over “Persoonlijke data op internet, deel 2: het gepersonaliseerde internet

  1. Tsja, ook ik het Version 5.12 gelezen, en ik was er zwaar onder de indruk van. Ik ben er denk ik nog niet klaar voor een smaller internet, ik geniet juist zo van het panorama.
    Want inderdaad: als je ineens toch gladiatorlaarzen wilt, dan zul je ze alleen wat harder moeten zoeken. Maar hoe kun je iets willen als je niet eens weet dat het bestaat? Hoe kun je je eigen keuzes maken, als je het systeem niet doorziet (als je in dezen echt wilt doemdenken, denk dan aan The Matrix).
    Ik ben een beetje bang voor een wereldvreemde mens, die denkt alles te weten, maar eigenlijk alleen maar zijn eigen straat kent en geen besef meer heeft van het bestaan van parallelle straten, maar alleen de kruisende straten in kan kijken, en af en toe zo’n dwarsstraatje in kan slaan (lees: eens een keer wél gladiatorlaarzen kopen).
    Wat mij betreft opent deze ontwikkeling de poort naar nieuwe vormen van verzuiling. Verzuiling per ‘friend group’ en per ‘consumer type’.

    De vraag ‘what’s next’ beantwoord ik dus negatief. Jij vraagt je terecht af wat er voor gaafs uit voort kan vloeien. Daarnaar ben ik ook oprecht benieuwd, want pas als er echt gave dingen uit voortvloeien, wil ik de ‘kosten’ daarvan misschien wel voor lief nemen.

  2. @Fred: Ja, daar heb je wel weer gelijk in, zeker als het ‘onzichtbaar’ gebeurt is het denk ik best een riskant gebeuren. Ik denk dat het al een heel eind zou helpen als mensen er in ieder geval bewust van worden gemaakt dat ze niet *het* internet maar *een versie van* het internet zien.

    @Renske: Ja klopt, was ik ook (deels) door geïnspireerd :) Linkje naar het project staat ook al hierboven: http://www.rathenau.nl/themas/project/voorgeprogrammeerd.html

  3. “Maar wacht, een veel leukere vraag: what’s next? Wat voor gave dingen kunnen we mogelijk maken met dit soort personalisatie?”

    Nou. Dat voorbeeld van Minority Report, bijvoorbeeld.

    http://www.independent.co.uk/news/media/advertising/intelligent-ads-can-see-the-kind-of-person-you-are-7179539.html

    Mooi detail is de volgende quote ‘Neil Chapman, the head of the creative team at Clear Channel UK, the company who designed the ad, said full-blown Minority Report advertising would be his “idea of hell”‘.

    Ik persoonlijk zou het geweldig vinden als ik nooit meer een reclame voor maandverband, wasmiddelen of luiers zou hoeven te zien. Just sayin’. Als de wereld vol is met reclame, dan liever reclame die me aanspreekt. Doe mij maar reclame voor gadgets en films en muziek.

    Adverteerders beginnen dit ook te snappen. De toekomst is wat mij betreft niet de ‘in-your-face’ marketing die je in Minority Report ziet. Dat is juist wat we nu verkeerd doen; dat is waar we vanaf moeten.

    De toekomst is in gepersonaliseerde reclame die bij jou past en die jij _wilt_ zien. Ja, dat bestaat. Wen maar vast aan het idee.

Laat een reactie achter bij Nieske VergunstReactie annuleren