Waarom zijn Europeanen en Amerikanen toch zo bang voor robots? Probeer het nou niet te ontkennen: we hebben ontzag voor robots, we vinden ze wel stoer, we kijken graag films waar ze helden of schurken spelen (of juist de grappige sidekick), maar bij elke willekeurige scheet van een robot heb je ons op de kast. Case in point: weldenkende mensen zoals Stephen Hawking en Elon Musk zijn als de dood voor kunstmatige intelligentie.
Waarom toch die AI-fobie?
Het lastige van robotica en kunstmatige intelligentie is dat je de discussie haast niet aan kan gaan zonder het gehele vakgebied erbij te halen. En ik wil hier niet beginnen met een complete scriptie over de definitie van intelligentie, over het verschijnsel dat een taakje niet meer gezien wordt als intelligent zodra we computers zo ver hebben dat ze het kunnen, over robot-ethiek en de wetten van Asimov, over het verschijnsel dat computers zo goed zijn in taken waar mensen slecht in zijn en vice versa – oh, en dan heb ik het nog niet eens over het automatisch koppelen van de termen ‘kunstmatige intelligentie’ en ‘robotica’. (Wie zegt dat die kunstmatige intelligentie die ons naar verluidt gaat uitroeien niet gewoon een uit de hand gelopen internetvirusje zal zijn? De digitale variant van ebola?)
De digitale variant van ebola
Kunstmatige intelligentie is een complex onderwerp, waar ik al de helft van mijn leven mee bezig ben. (Ja, het is waar, ik ben nog in de vorige eeuw begonnen met studeren.) Toch blijkt dat ik nog een hoop te leren heb: de VPRO Tegenlicht-documentaire ‘De robot als mens’ heeft me verrast door de verschillen tussen de westerse en de Japanse houding tegenover robots te onderzoeken. Zijn Japanners zo gecharmeerd van robots omdat ze geloven dat objecten ook een soort ziel hebben? In Japanse ogen concurreren robots niet met mensen. Robots zijn een eigen soort, een eigen ras: iets tussen mensen, huisdieren, entertainment en gereedschap in.
Robots kunnen ons dus helpen, gezelschap houden, onderwijzen, aanvullen, ons een spiegel voorhouden, mooie dingen maken, grappen vertellen, ons iets leren over onszelf, en een speciale plek in ons hart innemen. Eigenlijk geloof ik dat ik meer van de Japanse school ben.
Zonder verder al te veel te willen verklappen: een zeer intrigerende documentaire. Kijken doe je hier:
Interessant genoeg linkt toch ook Tegenlicht naar een AI-fobisch artikel: ‘De AI Revolutie is de weg van beperkte kunstmatige intelligentie, via algemene kunstmatige intelligentie naar kunstmatige superintelligente, een weg die we mogelijk niet overleven, maar die sowieso alles zal veranderen.’ In alle eerlijkheid: ik ben het artikel in kwestie al eerder tegengekomen, maar heb het niet uitgelezen. De sprong van ‘beperkte’ naar ‘algemene’ kunstmatige intelligentie – van het goed kunnen uitvoeren van een specifieke taak naar een all-round intelligente computer – is er namelijk nogal eentje. En zonder die overstap loopt de route toch dood.
Overigens haakt VICE meteen in op Tegenlicht met hun documentaire over ‘killer robots’.
Na #tegenlicht meer zien over robots? Kijk dan onze documentaire over de opkomst van killer robots: http://t.co/iBl7uxNQ3N
— Motherboard NL (@Motherboard_NL) May 10, 2015
Goed, ik zit dus alweer zo van:
Kom kom jongens, hou je angstzaaierij voortaan lekker bij je. En ga je mond spoelen.
Aanstaande woensdagavond, 13 mei, is er een Tegenlicht Meetup in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam over deze aflevering. Ik ben erbij, zie ik je daar?