Als je als manager denkt dat je baan wel veilig is in de robot-revolutie: think again. Natuurlijk zijn er al allerlei bedrijven waar managers gewoon verdwijnen, zie bijvoorbeeld de Tegenlicht-aflevering ‘Het einde van de manager’. Maar al die Uber-chauffeurs en al die Deliveroo-fietskoeriers, die hebben eigenlijk een app als manager:
“For companies like Uber, which aspires to “make transportation as reliable as running water”, algorithmic management solves a problem: how to instruct, track and evaluate a crowd of casual workers you do not employ, so they deliver a responsive, seamless, standardised service.”
Grappig genoeg is algorithmic management niet helemaal nieuw, of zelfs eigenlijk helemaal niet nieuw: al honderd jaar geleden werden mijnwerkers en andere dagloners afgerekend op hun prestaties om het hele zaakje zo goed en productief mogelijk te kunnen laten functioneren. Scientific management noemden ze dat.
Het Financial Times-artikel ‘When your boss is an algorithm’ sprong voor mij van ‘interessant’ naar ‘fascinerend’ op het moment dat het gaat over het toepassen van machine learning op werknemersgedrag.
“Its algorithm builds profiles on each employee — when do they perform well? When do they perform badly? It learns whether some people do better when paired with certain colleagues, and worse when paired with others. It uses weather, online traffic and other signals to forecast customer footfall in advance. Then it creates a schedule with the optimal mix of workers to maximise sales for every 15-minute slot of the day. Managers press a button and the schedule publishes to employees’ personal smartphones.”
Ik ben er nog niet helemaal uit of dat nou erg is. Ja, de vrijheid om je eigen werkdag te kunnen inplannen is ontzettend fijn, maar wat nou als een computer ervoor zorgt dat je altijd in jouw ideale werkomstandigheden functioneert? Dat je als avondmens automatisch niet voor de ochtenddienst wordt ingepland en vice versa? Stel dat ik mezelf nooit meer zuchtend en steunend naar een vergadering om 9 uur ’s ochtends hoefde te slepen! Ik zou een (ietsje) gelukkig(er) mens zijn. Als het algoritme nou ook nog dingen als bloeddruk en hartslag zou meenemen, om stress (en daardoor ziekte) zoveel mogelijk te voorkomen, dan denk ik dat zo’n computer al beter functioneert dan een heleboel menselijke managers.
En daar zit meteen de crux: hoe belangrijk het is dat mensen voor langere tijd kunnen blijven functioneren? Het verschil zit voor een groot deel in het werken met werknemers of dagloners: bij werknemers is het onhandig als ze ziek worden, waardoor het belangrijk is dat je goed voor je mensen zorgt. (Nog los van common decency, maar dat lijkt in de zakenwereld maar zelden echt mee te spelen.) En volgens mij is dát het probleem met Deliveroo en Uber: niet het algoritme, maar dat ze hun mensen uitknijpen tot ze op zijn. Ook hier weer zijn computers niet de boosdoeners, maar de mensen achter de knoppen.
Bron: When your boss is an algorithm (Financial Times, 8 september 2016)