Radiostilte

Lieve lezers, de interessante stukjes laten nog even op zich wachten. Op dit moment ben ik schrijfsgewijs wat aan de drukke kant met het afmaken van mijn proefschrift. In de tussentijd kan ik jullie wellicht vermaken met diverse items uit mijn bookmarks en browsergeschiedenis, zoals mysterieuze gebeurtenissen in Rusland, dingen waar ik om moest lachen, leuke spelletjes, interessante artikelen, nieuwe goede muziek, en goed klinkende recepten. Enjoy! En tot snel!

Ik voel me net een kopje koffie

Automatische vertalingen zijn niet zo best. Dat is ook logisch, want meestal vertalen ze elk woord letterlijk en dat wordt natuurlijk niks, hooguit een bron van leuke Dunglish uitspraken zoals “I have sense in a little cup coffee.” Google Translate doet het al beter, die probeert woorden in ieder geval niet individueel te vertalen, maar enigszins naar de context (de rest van de zin) te kijken door groepjes woorden te vertalen. Zo komt daar bijvoorbeeld uit: “I feel like a cup of coffee.” Wel een beetje een dubbelzinnige zin, maar in ieder geval goed te begrijpen: “ik heb zin in” kun je redelijkerwijs vertalen als “I feel like”, en “een kopje koffie” is natuurlijk gewoon “a cup of coffee”.

De grote grap komt als je Google Translate deze zin weer laat terugvertalen naar het Nederlands.

“Ik voel me net een kopje koffie.”

Ja, het blijft lastig, dat automatisch vertalen. Mijn idee is dat je eigenlijk het beste niet van taal naar taal kunt vertalen, maar dat het beter zou werken om een soort van taalloze representatie van een zin te maken en die vervolgens weer te formuleren in een andere taal. In taalkundige termen zou je kunnen zeggen dat je de communicatieve intentie van een zin zou moeten achterhalen, dus de bedoeling die een spreker of schrijver heeft met die zin, om die intentie vervolgens in een andere taal weer tot uiting te brengen.

Maar goed, dat terzijde, weer even terug naar de grappige kant van het verhaal. Als een zin na één keer heen en terug vertalen soms niet zo goed uit de verf komt, kun je je voorstellen dat het na tientallen keren automatisch vertalen helemaal uit de hand loopt… Daarvoor hebben we nu Bad Translator.

Ik voerde Bad Translator een zin uit m’n proefschrift: “A communicative act is performed by the speaker in order to convey meaning and achieve a perlocutionary effect, as explained in the previous subsection.” Vierenvijftig vertalingen later, via o.a. IJslands, Afrikaans en Witrussisch, is dat verbasterd tot: “Communication and project management Outcomes: 2 perlokutyonari Effects.” Nice. Wel een stuk bondiger dan mijn zin. Ik denk dat ik mijn hele proefschrift er zo maar doorheen gooi.

Als laatste, ultieme test gaf ik Bad Translator de zin “I feel like a cup of coffee.”

Vijfentwintig automatische vertalingen later: “Do not like coffee.”

Ehm. Wat?

Probably bad news

Van opzettelijk dubbelzinnige woordspelingen tot genante versprekingen: er gebeuren een hoop grappige dingen in de pers. In de categorie ‘onhandige typfouten’ moest ik bijvoorbeeld erg lachen om deze zin uit een krantenartikel over tips voor energiebesparing in de winter: “If you’re feeling cold, crap yourself in a blanket.”

Ik zou overigens ook nog best een taalkundige verhandeling kunnen schrijven over onhandig geformuleerde krantenkoppen zoals “Man shot in chest, leg knocks on door for help.” Leest iemand zoiets wel voordat die krant gedrukt wordt? Of een tijdje geleden nog in een Nederlandse krant, waar de regelafbreking voor een heel andere lezing zorgt dan (hopelijk) de bedoeling was:

“Ouders doodgebeten
baby niet vervolgd”

Een mooi project voor in de toekomst is het schrijven van krantenartikelen die bij de alternatieve lezing van zo’n kop zouden horen. Dat van die doodgebeten ouders! En die baby die dan blijkbaar verdacht was! Dat moet toch een geweldig spannend verhaal worden. Wat een eindeloze bron van inspiratie!

De nieuwe chix0r.nl

Na allerlei nieuwerwetse snufjes te hebben uitgeprobeerd ben ik uiteindelijk toch maar weer terug bij een good old WordPress blog. En dat is eigenlijk vooral wetenschappelijk nuttig: voor mijn proefschrift heb ik als soort van reserve-toepassing van mijn onderzoek een instructiesysteem bedacht om een blog op te zetten en ik ging eens even testen of ik geen dingen over het hoofd gezien had. (De primaire toepassing is een recepten-instructiesysteem. Ik zit dus met enige regelmaat geheel werkgerelateerd op receptenwebsites rond te snuffelen. IK HOU VAN MIJN WERK.)

(Kun je nagaan, ik zit hier op maandagavond eigenlijk gewoon nog te werken. Ha!)

Los daarvan lijkt het me leuk om na jarenlang Twitter als primaire uitlaatklep te hebben gehad, ook eindelijk weer eens langere stukjes te kunnen schrijven. Ik wil jullie van tijd tot tijd trakteren op populair-wetenschappelijke beschouwingen over allerhande interessante zaken. Ik wil ook elke vrijdagmiddag een of andere grappige link posten, zoals ik nu al wekenlang elke vrijdagmiddag met vriendin S. per mail doe, want op vrijdagmiddag mag je naast serieus werken ook heus wel eens een beetje lachen als opwarming voor het weekend. En naast recepten in 140 karakters vind ik het ook leuk om zo af en toe eens langere recepten te kunnen posten die ik tegenkom op al mijn favoriete kookblogs.

Of misschien wordt chix0r.nl uiteindelijk wel iets heel anders dan wat ik er nu mee van plan ben. De toekomst zal het leren!